Wie: Thijs (54) en Gerda (55)
Woonplaats: Appingedam
Huis: Een twee-onder-een-kapwoning uit 2000
Te maken met: Een schaderapport van de NAM en een contra-expertise van Troostwijk met totaal verschillende conclusies. Thijs was bij het eindgesprek tussen de inspecteurs en stapt nu naar de Arbiter Bodembeweging.
De afgelopen weken is Thijs iedere nacht badend in het zweet wakker geworden. Hij zweet zo erg, dat hij zijn hemd helemaal uit kan wringen. Het komt puur van de spanning. Hij ervaart meer stress dan ooit. Thijs heeft afgedwongen dat hij aanwezig mag zijn bij het eindgesprek tussen de eerstelijns- en de contra-inspecteur. Die bijeenkomst zou een punt kunnen zetten achter zijn strijd voor erkenning van de bevingsschade aan zijn woning.
De problematiek is eind 2013 begonnen. Gerda, de vrouw van Thijs, is op een namiddag met het avondeten bezig als ze ineens een enorm kabaal hoort. Gerda blijft stokstijf stilstaan en denkt eerst aan een vliegtuig dat door de geluidsbarrière knalt. Dan ziet ze de ramen en de radiatoren trillen. Haar jongens kijken snel op sociale media en zien dat het om een aardbeving gaat.
Thijs is op dat moment niet thuis en heeft de beving niet gevoeld. Niets aan de hand, denkt hij dan. Als Gerda een kast wegtrekt en laat zien dat er een scheurtje achter zit, is hij ook nog niet overtuigd. Een krimpscheurtje, denkt Thijs. Maar ook op andere plekken ontdekt Gerda scheuren. Eerst past er een briefkaart tussen, even later een viltje of twee. Dan besluiten Thijs en Gerda bij de NAM melding te maken van de schade.
“Je vecht tegen de bierkaai. Het is heel frustrerend, je gaat er bijna aan onderdoor. Ik wilde stoppen, want geestelijk welzijn is met geld niet te betalen. Wat heb je er nou aan als de schade wordt toegekend, maar je zelf een wrak bent geworden?”
Halverwege 2014 komt de eerste inspecteur langs namens de NAM. Hij concludeert dat de schade die hij ziet bevingsschade is. De inspecteur geeft aan dat de schade die op dat moment niet zichtbaar is, zoals die achter het behang, zal worden geïnspecteerd tijdens de reparatie van de woning. Hij zegt toe dat ook die schade als bevingsschade zal worden beoordeeld.
Maar dan stuurt de NAM een tweede inspecteur, die er zeker van is dat de schade niet is veroorzaakt door de bevingen. Hij spreekt van krimpscheuren en een constructiefout in de woning. Volgens hem hadden er destijds dilatatievoegen geplaatst moeten worden om de werking van de muren op te vangen. De beoordeling van de eerste inspecteur zou niet correct zijn geweest en het zou allemaal om niet-bevingsgerelateerde C-schade gaan.
Thijs twijfelt ernstig aan de deskundigheid van de beoordelaars van de NAM. Als Thijs een scheur aan een van de inspecteurs laat zien, krijgt hij te horen dat die scheur waarschijnlijk is ontstaan omdat de stenen van de muur recht op elkaar zijn gestapeld. Thijs laat de inspecteur foto’s zien van toen het huis werd gebouwd: de stenen zijn keurig in verband gelegd. De inspecteur geeft toe dat hij fout zit, maar dat levert Thijs niets op.
Dan besluit Thijs om zijn eigen onderzoek te starten. Hij wil maar een vraag beantwoord hebben: wat is er constructief met de woning gebeurd? Als eerste gaat Thijs naar de constructeur van de woning, omdat die volgens de inspecteur van de NAM het huis verkeerd heeft ontworpen. Maar de constructeur kan Thijs wegens verjaring niet helpen.
Ook Rottinghuis, de aannemer die het huis gebouwd heeft, kan Thijs geen informatie geven. De documenten zijn er niet meer, want die bewaren ze maar tien jaar. Daarna gaat Thijs naar de gemeente: zij hebben de bouwtekeningen in 1998 goedgekeurd, zonder dilatatievoegen in de muren. Helaas kan ook de gemeente niets doen.
Thijs neemt zelfs contact op met de kalkzandsteenfabriek. Zijn de blokken wel bestand tegen de aardbevingen in Groningen? Volgens de producent wel. Ten slotte laat Thijs een bouwkundige zijn huis onder de loep nemen. De bouwkundige concludeert dat het klinkklare onzin is dat er dilatatievoegen in de muren hadden gemoeten. Volgens de in 2000 geldende bouwregels mag een muur van twaalf meter ongedilateerd zijn: de muur van Thijs is niet langer dan negen meter. Daarbij komt dat een muur van nog geen drie meter ook over twee verdiepingen is gescheurd.
Dan kiezen Thijs en Gerda voor een contra-expertise door Troostwijk. De conclusie van het rapport is dat alle schade is veroorzaakt door de gaswinning. Ook wordt vermeld dat er na eventuele reparatie weer schade zal ontstaan als de gaswinning doorgaat. Alle herstelmethodes zijn volgens Troostwijk een tijdelijke oplossing. Toch laten de Damsters de schade repareren. Het huis moet helemaal leeg en zelf bivakkeren ze twee weken in een zomerhuisje. Van vijf uur ’s ochtends tot tien uur ’s avonds werkt Thijs mee aan zijn woning.
Na de reparatie is Thijs er helemaal klaar mee. Alle tegenstrijdigheden hebben hem tot wanhoop gedreven. Alle instanties zijn volgens hem in beweging vanwege ondeskundige uitspraken. Gerda wil zich al langere tijd niet meer met het schadeafhandelingsproces bemoeien en nu is ook Thijs bereid om te stoppen. “Je vecht tegen de bierkaai. Het is heel frustrerend, je gaat er bijna onderdoor. Ik wilde stoppen, want geestelijk welzijn is met geld niet te betalen. Wat heb je er nou aan als de schade wordt toegekend, maar je zelf een wrak bent geworden?”
Dan komt Thijs via het gemeentehuis in aanraking met Stut-en-Steun. Van hen krijgt hij het advies om niet te stoppen, in gesprek te blijven en om aanwezigheid bij het eindgesprek tussen de eerstelijns- en contra-inspecteur af te dwingen. Dat laatste kostte veel inspanning: geen van beide partijen wilden Thijs bij het gesprek hebben.
Thijs is Stut-en-Steun dankbaar. “Op een gegeven moment loop je tegen een muur aan en heb je een duw in de goede richting nodig. Dat hebben ze gedaan. Zonder hen was ik geknakt, dus het is heel waardevol geweest.”
Dit is een van de vele verticale scheuren die in muren van de woning zijn ontstaan. Deze foto is gemaakt in 2016, toen Thijs en Gerda alles hebben laten repareren.
Na wekenlang zwetend wakker te worden, is het gesprek dan eindelijk daar. Thijs vindt het fijn om erbij te zijn: hij kan ter plekke nog veel verduidelijken en nu weet hij in ieder geval zeker dat er geen sprake is van zogenaamde koehandel. Maar een punt achter zijn strijd voor een officiële, bevingsgerelateerde A-schade op zijn rapport kan Thijs nog niet zetten. De inspecteurs hebben geen overeenstemming bereikt.
Nu stapt Thijs op advies van Troostwijk naar de Arbiter Bodembeweging. Versterkingspunt Appingedam zal zijn woning in een model inladen om te zien waar de zwakke plekken zitten en wat de schade aan het fundament is. Vermoedelijk hebben de heipalen door de bevingen hun kleefkracht verloren.
Thijs en Gerda zijn nog strijdbaar, maar hebben wel enigszins de affiniteit met hun woning verloren. In de jaren 90 zijn ze vaak niet op vakantie geweest om in hun huis te kunnen investeren. Nu vragen ze zich af waar ze dat voor hebben gedaan. Er wordt ze weleens verteld dat ze zich niet zo druk moeten maken om die ‘bult stenen’, maar dat is verdomd lastig.
Thijs en Gerda raden iedereen in een soortgelijke situatie aan om altijd in gesprek te blijven met de instanties en om vol te houden. En als het mogelijk is, ga dan ook altijd zelf op onderzoek uit.
Geschreven door Menno van der Meer
