Een jaar geleden, september 2019, trokken wij aan de bel en noemden de situatie van de vier woningen aan de Kollerijweg in Woltersum “onhoudbaar”. De vier woningen zijn zwaar beschadigd en kwamen daarbovenop in een versterkingstraject van de NCG terecht. Wij hebben erop aangedrongen schade en versterken hierbij integraal te betrekken. Het leek een schoolvoorbeeld voor het toen net gesloten samenwerkingsconvenant tussen IMG en NCG. Na september 2019 hebben we in vrijwel elk overleg wat wij periodiek hebben met zowel IMG áls NCG gevraagd naar de stand van zaken. De antwoorden varieerden van “we zoeken het uit” tot “het gaat goed komen”.
En even léék het ook goed te gaan. Samen met de gemeente zouden de vier een voorbeeldproject kunnen worden van Bewonerskracht, initiatief van onderaf zou zo gestimuleerd worden. Vooruitlopend op de officiële procedures konden ze met hulp van de gemeente vast een huis laten tekenen en de gemeentelijke procedures doorlopen. Zodat de sloop meteen kon beginnen zodra er een finaal akkoord zou worden bereikt. Maar toen het puntje bij het paaltje kwam, en de publieke aandacht wat was afgezwakt, haakten partijen weer af. Het wachten was en bleef op het versterkingsadvies – zonder dat bleek er helemaal niks te kunnen. Ondanks alle toezeggingen ging er zo toch weer een jaar verloren.
Het versterkingsadvies zou er uiterlijk 1 juli 2020 zijn, maar kwam niet. Bij navraag door de bewoners was er zelfs sprake van dat het tot begin 2021 kon duren voordat ze het versterkingsadvies zouden krijgen. Pas toen de bewoners opnieuw zelf op de trom sloegen bleken de versterkingsadviezen er toch wél te zijn. Een ‘communicatiefoutje’ aldus de NCG. In antwoord op Kamervragen van Henk Nijboer en Sandra Beckerman meldt de minister intussen geruststellend dat de vier versterkingsadviezen eind augustus zijn besproken met de bewoners. Het klinkt bijna als ‘eind goed, al goed’.
De minister meldt er echter niet bij dat de inderdaad overhandigde versterkinsadviezen dateren van maart van dit jaar! Toen al hadden ze de status “Gereed”. Hoezo kon dit niet eerder gedeeld worden? Waarom beweerde de NCG dat ze er nog niet waren?
En de minister vermeldt óók niet wat de strekking van die versterkingsadviezen is en hoe de bespreking ervan is verlopen. De NCG heeft het bestaan om rapporten met (grove) fouten aan de bewoners voor te leggen. Het is deels gebaseerd op verkeerde materialen en foute aannames. Wanden worden in het rapport aangeduid als zijnde van hout waar het stenen muren betreffen, er wordt uitgegaan van cohesieve ondergrond, waar geen sprake van is, enzovoort. De verbijsterende eindconclusie van alle vier versterkingsrapporten is dat soms een schoorsteen verstevigd moet worden, of hier en daar plaatjes multiplex aan de muren bevestigd moeten worden. Dat is alles. Niks sloop!
Het feit dat de muren scheef staan en sommigen zelfs gestut zijn is niet meegenomen in het versterkingsadvies. Het wachten is op het verweer van de NCG (of de minister) dat het daar “om schade gaat” en dat daar “de NCG niet verantwoordelijk voor is.” En dat het de gemeente was die verwachtingen gewekt heeft die ze nooit had mogen wekken. De IMG-experts weigeren overigens de verzakking en scheefstand als mijnbouwschade te erkennen, ondanks het bewijsvermoeden, en ondanks de jurisprudentie op dit vlak. Kastje, muur, en weer terug bij af..
HOU OP!
De bewoners hebben het nieuws vol onbegrip aangehoord. Ze waren sprakeloos. Wat moeten ze hier in vredesnaam mee? Moeten ze nu echt wéér de pers opzoeken? Wéér een brief sturen naar de burgemeester? Wéér Kamerleden mailen? Maar eigenlijk willen ze niet meer. Ze kúnnen niet meer.
Intussen is er al wel een nieuwe ‘procesafspraak’ gemaakt. Ditmaal gaat iemand in opdracht van de gemeente met een bouwkundige achtergrond de versterkingsadviezen beoordelen. Een soort second-opinion. Op basis waarvan de gemeente dan met de NCG gaat praten, en daarmee doet de gemeente wat ze kan. Overigens krijgt de gemeente de versterkingsadviezen niet van de NCG maar via de bewoners zelf, die alleen de “bewonersvriendelijke” versie hebben, en niet de achterliggende stukken. Maar belangrijker: deze tweede beoordeling levert geen enkele garantie op dat nu wel snel tot een verantwoorde oplossing wordt gekomen. Er is vooral eerst weer tijd gekocht.
Dit kan toch zo niet? Alles ligt klaar. In principe kan er morgen begonnen worden met sloop. Het enige wat er in de weg staat is zware, logge bureaucratie. Misschien is dat wel het enige wat aardbevingsbestendig is gebleken: de bureaucratie.
Wat hier nodig is, is het Herstelplan zoals in de barometer ‘Boudel op rieg’ voorgesteld. De woningen moeten in zijn geheel worden beschouwd en weer op een ‘normaal’ kwaliteitsniveau, in hun kracht en voor zover mogelijk aardbevingsbestendig gemaakt worden. Hoogstwaarschijnlijk is sloop/nieuwbouw daarbij de enige en zeker meest effectieve optie. Waarom nog meer causaliteitsrapporten? Nog meer inspecties? Nog meer beoordelingen? Nog meer geldverslindende procedures terwijl de uitkomst eigenlijk onvermijdelijk is? Geen van de directbetrokkenen twijfelde er vorig jaar nog aan dat sloop/nieuwbouw uiteindelijk de enige oplossing zou zijn. Intussen zijn de woningen alleen nog maar slechter geworden, waarmee sloop/nieuwbouw onvermijdelijker wordt. Maar niemand wil ervoor aan de lat staan. En dus nemen we nog maar weer eens een processtap.
Wij eisen nu antwoord op maar één prangende vraag: Wie is ervoor verantwoordelijk, wie is erop aanspreekbaar, dat er links of rechtsom nog dit jaar een voor de bewoners acceptabele en integrale oplossing komt? Eén instantie, een heldere afspraak, met harde termijn. En als die niet gehaald wordt dan volgt sowieso een financiële compensatie. Per maand. Alstublieft.
