2016 Is bijna ten einde. Mogen we zeggen dat het een bewogen jaar was? We blikken terug op het afgelopen jaar met de voorzitter van het Groninger Gasberaad, Jan Wigboldus.
“Er is eigenlijk veel weinig gebeurd,” begint Wigboldus. Om vervolgens in de lach te schieten over deze paradoxale zin. “Zeg ik dat?!? Ik ga te veel om met veelpraters.” Maar hij bedoelt wel wat hij zegt. “Op veel fronten is weinig gebeurd. Schadeherstel, versterken, en verduurzamen: als we kijken waar we nu staan ten opzichte van hetzelfde moment vorig jaar dan is er niet veel daadwerkelijk gebeurd. Er zijn vooral veel goede voornemens op papier gezet. Maar die kennen we onderhand wel.”
“Natuurlijk, in het schadeherstelproces heeft de arbiter het afgelopen jaar zijn intrede gedaan. Voor een aantal bewoners eindelijk een oplossing om uit de impasse te komen. Maar het blijft een noodreparatie aan de achterkant. Omdat het hele proces aan de vóórkant nog steeds niet onafhankelijk is ingericht hebben we dit soort constructies nu nodig. Aan de werkelijke issues rond het schadeherstel is nauwelijks iets gedaan. NAM is nog steeds primair degene die bepaalt hoe schade wordt beoordeeld en vastgesteld. Overigens ben ik ervan overtuigd dat veel schade nog steeds niet in beeld is. Deels omdat die niet zichtbaar is achter behang, of onder vloerbedekking maar deels ook omdat we nog steeds maar weinig weten. We weten uiteindelijk nog steeds maar heel weinig over wat er zich nou precies onder de grond afspeelt. Hoe zit het nu met de waterstanden, met de ongelijkmatige bodemdaling, de schade door bodemdaling, enz.”
“Qua regelingen is er ook nauwelijks iets gebeurd. De waardevermeerderingsregeling heeft het hele jaar stil gelegen, de waardedalingsregeling is zelfs niet over gesproken. Er is alleen een nieuwe afspraak over de Nieuwbouwregeling. Da’s mooi.” Is dat het enige wat het afgelopen jaar positief was? Wigboldus veert op: “Nee, man! Dat we samen met de Groninger Bodembeweging een heel professioneel steunpunt uit de grond hebben gestampt is natuurlijk fantastisch. Stut-en-Steun, daar ben ik trots op. Ook het Gasberaad is dit jaar opgericht, dat was organisatorisch nog een heel gedoe maar dat staat nu wel. En de waardevermeerderingsregeling is wel gered voor volgend jaar. Dat was niet vanzelfsprekend en is echt een overwinning van de regio.”
Over de versterking begint Wigboldus voorzichtig. “Positief is dat de feiten nu onomstreden op tafel liggen. Het feit dat de NCG de conclusie trekt dat álle huizen die onderzocht zijn versterkt moeten worden en dat hij die conclusie openbaar maakt, dat is goed. Maar dan… “ Even staart hij zwijgend voor zich uit. Dan verzucht hij, “dat dúúrt! Dramatisch. Kijk, je kunt best zeggen dat het intussen opschiet met die schoorstenen en dat de eerste woningen nu daadwerkelijk op norm zijn gebracht. Maar in 2014 beloofde de minister nog dat er in 2015 3.000 woningen op norm versterkt zouden worden. Dat hebben we tot op de dag van vandaag niet gehaald en ik moet nog zien dat dat in 2017 daadwerkelijk lukt. Ik vind dat zo onrechtvaardig.” Opnieuw zwijgt hij een tijd. Dan schudt hij verbeten het hoofd. “Alles moet hier bevochten worden, echt álles. Door bewoners in hun eigen zaak maar ook door ons als maatschappelijke organisaties. De slechte rol van de overheid steekt me daarbij het meest. Die profiteert mee van de gasbaten en is dus mede verantwoordelijk. Maar ze sturen ons het bos in. Pappen en nathouden, daar is EZ mee bezig. Systematisch wordt kapitaal boven mensen gesteld. Als je zo met je bevolking om gaat dan stel je jezelf ter discussie. Je vervreemdt de mensen van je en je lokt extreme reacties zelf uit. Triest. Dat is het.”
