Hij komt zijn belofte na, dat is alvast een pluspunt. Mark Rutte was herhaaldelijk uitgenodigd om naar Groningen te komen. Tijdens de verkiezingscampagne weigerde hij maar met de toezegging dat hij snel na de verkiezingen zou komen. En vandaag is het zover.
We gaan ervan uit dat hij met iets komt. En met iets fundamenteels. Een beleefdheidsbezoekje lijkt ons in dit stadium volstrekt ongepast. Na jaren van wegkijken en het steunen van de grondhouding van de NAM (in de basis niet meer dan beknibbelen en afknijpen, afwegingen uitsluitend op basis van financiële gevolgen maken) heeft het Rijk een ereschuld opgebouwd. Het feit dat zoveel Nederlanders hebben moeten vechten voor hun recht is één ding, dat de overheid ze daarbij volledig in de kou liet staan maakte de situatie pas echt schrijnend. Voor sommige inwoners van Groningen is elke vorm van hulp te laat: het vertrouwen in de overheid, de politiek, is definitief geknapt. Maar ook aan hen is de overheid nog steeds wat verschuldigd. Vooral aan hun kinderen.
Natuurlijk zal niet alles opgelost zijn met één bezoekje aan Groningen. Maar het kan veel veranderen. Als de demissionair minister-president en fractieleider van de grootste partij van dit land, Groningen aanstaande vrijdag kan overtuigen dat de basis houding van het nieuwe kabinet een andere zal zijn. En wanneer hij durft te beloven dat de Staat haar ereschuld gaat inlossen door haar verantwoordelijkheid in de schadeafwikkeling te nemen, óók wanneer dat geld gaat kosten, dan kan er wat gebeuren!
Het bezoek komt in die zin op een goed moment. De gesprekken over de uitgangspunten van het nieuwe schadeprotocol zijn weer voorzichtig op gang. Maar doorpraten heeft alleen zin wanneer de Staat het eerste uitgangspunt onderschrijft: de verantwoordelijke staat. Dat houdt niet meer in dan dat de overheid garant gaat staan voor een fatsoenlijke en ruimhartige schadeafwikkeling. Of zij dat nu voor 100% aansprakelijkheid NAM kwijt kunnen of niet. De procesrisico’s verschuiven daarmee van individuele burger naar de Staat. Dat is toch wel het minste wat de overheid voor haar burgers kan doen?
Vrijdag is voor Mark Rutte de uitgelezen kans om een dergelijke, harde toezegging te doen. Groningen snakt erna. Belangstelling voor de problematiek hebben we nu niet nodig, een uitgestoken hand wel. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald! Mark Rutte, Groningen rekent op u!
